Vorige week kon je lezen over het risico op een vechtscheiding en de meest voorkomende oorzaken daarvan. Vandaag bespreken we nog een andere oorzaak van een vechtscheiding.
Een vechtscheiding kenmerkt zich niet enkel in de onderlinge strijd maar vaak ook door de duur van de scheiding. Bovendien als de rook eenmaal is opgetrokken en de scheiding een feit is (en vroeg of laat, hoezeer 1 van de partijen zich daar ook tegen verzet, is het moment van uitspraak echt daar), is er een groep mensen die zich met hand en tand blijft verzetten tegen die scheiding, doet of deze nooit heeft plaatsgevonden en zich er simpelweg niet bij kan neerleggen.
De scheiding is allang al uitgesproken, de spullen zijn nagenoeg allemaal verdeeld, de kinderen hebben zich al aangepast aan de nieuwe woonsituatie en er zijn soms zelfs al nieuwe partners in beeld. En toch zijn er dan mensen die zich maar niet los kunnen maken van hun ex partners als ware ze nog steeds getrouwd of nog in scheiding.
De oorzaak van het blijven hangen in je scheiding
Hoe komt dit toch? Soms ligt een scheiding al jaren achter hen en blijven zij telkens weer terug komen op zaken. Of dit nu bij de ex partner zelf is, bij vrienden en familie of bij de kinderen. Er is sprake van het welbekende ‘blijven hangen’.
Eenzijdige beslissing van de scheiding
Een scheiding die niet na gezamenlijk overleg plaatsvindt maar die op verzoek van 1 van de 2 partijen plaatsvindt veroorzaakt een diep kwetsuur bij de persoon die er niet voor kiest. Om dit verlies te verwerken doormaakt deze persoon een rouwcurve. Deze rouwcurve doorloopt in de meeste gevallen een aantal vaste fasen die zijn beschreven door de Zwitsers – Amerikaanse psychiater Elisabeth Kübler – Ross. De verschillende fasen verlopen van ontkenning, via woede, onderhandeling /vechten en depressie naar acceptatie. Bij sommigen echter verloopt dit proces niet zoals het gebruikelijk is. Deze personen blijven om wat voor reden dan ook steken bij de woede of de onderhandeling-vechten fase. Door het niet verder komen in de rouwcurve ontstaat uiteindelijk een totale stagnatie en in de meeste gevallen een depressie.
Ondanks alles blijven geloven in de goede afloop
Het stagneren van het verwerkingsproces is in de meeste gevallen opgewekt door de persoon zelf. Hij of zij bleef ondanks alle signalen geloven in een goede afloop of bleef wars van alle uitingen van de andere partij toch overtuigd van het eigen gelijk. Meestal werden de eigen emoties en nog bestaande gevoelens geprojecteerd op de ander. ‘Ik wil niet scheiden dus jij eigenlijk ook niet, alleen je weet het nog niet.’ Gevoelens van minderwaardigheid of juist meerderwaardigheid kunnen hieraan ten grondslag liggen. Het kan zo zijn geweest dat de achterblijver altijd de belangrijkste beslissingen binnen het gezin nam en er daarom van overtuigd raakt dat de vetrekkende partij het eigenlijk niet echt wil. Bij gevoelens van meerderwaardigheid kan gezichtsverlies naar de buitenwereld een oorzaak zijn. Het niet willen laten weten dat hij of zij niet langer gewenst is door de partner kan een dermate groot schaamtegevoel opwekken dat er alles aan gedaan wordt om dit ofwel te bagataliseren, of te ontkennen of zelfs compleet te verdraaien.
Acceptatie wordt onmogelijk
Door het niet verder willen met het rouwproces is acceptatie van de scheiding onmogelijk. En precies daar starten de problemen voor alle betrokken partijen. De vertrekkende persoon zal hoe langer hoe minder gevoel en begrip kunnen opbrengen voor de rouwende partij en de achterblijvende persoon zal steeds verder de hakken in het zand plaatsen. De uitspraak van de scheiding komt onvermijdelijk aangezien in Nederland niemand (langdurig) tegen zijn of haar wil getrouwd kan blijven dus het gevoelsmatig onderspit delven is enkel een kwestie van tijd. En dat verlies veroorzaakt een radeloosheid en gevoel van onmacht waar de achterblijvende partij niet mee om kan gaan, anders dan in de onderhandelings-/vechtfase verder gaan.
Dit betekent dat alle omgang met de inmiddels ex partner in het teken van vechten en onderhandelen blijft, ondanks dat er eigenlijk geen grond meer voor is. Communicatie zal telkens weer vastlopen in conflict en er zal geen duimbreed toegegeven worden. Deze situatie zal net zo lang duren als er onderlinge communicatie noodzakelijk blijkt, bijvoorbeeld doordat er nog jarenlang sprake is van co ouderschap over kinderen. Echter het moment dat de kinderen volwassen zijn en op eigen benen staan breekt een nieuwe fase aan; het absoluut ontbreken van enige noodzakelijke communicatie. Meestal is de vertrekkende partner vanaf dit moment ook daadwerkelijk in het geheel niet langer aanspreekbaar. Op dit moment vindt vaak realisatie plaats van de eigen situatie en de diepgewortelde denk- en gedragspatronen en vindt er alsnog een voortgang van de rourcurve plaats. Deze zal echter tegen de nodige problemen aanlopen aangezien er geen aanwezigheid meer is van een ex partner in bijvoorbeeld een exit gesprek, of begrip van omgeving aangezien het al jaren later is.
Blijf niet hangen in je scheiding!
In het belang van alle partijen is het daarom zaak om juist die gevoelens van rouw toe te laten en actief een scheiding emotioneel te verwerken.
Heb je hier nu ook moeite mee of voel je je vastgelopen in de verwerking van je scheiding? Neem vandaag nog contact op en voorkom vervreemding van je kinderen en je directe omgeving.
Jay
Dat is mooi om te lezen, Maria. Met name het rouwproces, maar vooral de erkenning dat dit voor beide partijen verschillend verloopt (in tijd gezien) is enorm belangrijk.
Maria ten Hoeve
Ik ben heel dankbaar dat ik niet in een vechtscheiding ben belandt. Er waren lastige momenten, maar we hebben op tijd hulp gezocht zodat het niet escaleerde. Het rouwproces kon daardoor plaats vinden en we zijn er na een aantal jaren allebei beter uitgekomen, dat gun ik iedereen!