Vorige week schreven we over het herkennen en erkennen van ouderverstoting. Vandaag hebben we het over de gevolgen van ouderverstoting. Ouderverstoting wordt tegenwoordig erkend als een vorm van kindermishandeling en huiselijk geweld. De gevolgen van ouderverstoting zijn dan ook enorm voor alle partijen.
De gevolgen van ouderverstoting voor het kind
Uit diverse onderzoeken is gebleken dat kinderen die een ouder hebben verstoten hier niet alleen tijdens de jeugd gevolgen van ondervinden maar ook op de lange termijn als volwassene. Uit onderzoek bleek de volgende ontwikkelingen al tijdens de jeugd:
- lage eigenwaarde
- weinig vertrouwen in anderen
- slechter presteren op school of later in het werk
- moeizame sociale ontwikkeling
- identiteitsproblemen
Tijdens de adolescentie, maar ook de periode daarna zet deze tendens zich voort. In hun volwassen leven komen daar vaak de volgende ontwikkelingen nog bij:
- psychosomatische symptomen (stress, hyperventilatie, darmklachten, exceem, spierpijn, concentratievermogen)
- angsten, depressies, eetstoornissen, slaapproblemen
- agressie en/of gewelddadig gedrag
- alcohol- en/of drankmisbruik
- autoriteitsproblemen en moeite met gezag /wetgeving
- moeite met vaste relaties /hechting
De gevolgen van ouderverstoting voor het kind zijn talrijk en zwaar en komen vaak in meer of mindere mate voor bij kinderen die een ouder verstoten hebben. Dit kan al op jonge leeftijd zijn, doorgaan tijdens het volwassen leven of pas als volwassene starten. Het ontbreken van de normale hechting aan 1 van de ouders en het bewust vervreemden van deze ouder geeft eigenlijk aan dat het kind 50% van de eigen afkomst en DNA afstoot. Het kind leeft dan ook in constant conflict met zichzelf.
De gevolgen van ouderverstoting voor de ouder
De gevolgen voor de verstoten ouder, in de meeste gevallen de vader, zijn eveneens groot. Het is pijnlijk om te ervaren dat een kind zich afzet en zich enkel nog negatief uitlaat over de ouder. Zeker in het begin zal een ouder snel meegaan in de negatieve spiraal en daarmee de oudervervreemding en verstoting bespoedigen.
Een kind dat niet op bezoek wil bij de niet-verzorgende ouder is moeilijk te dwingen, zo lijkt het en als elk bezoek een worsteling wordt of geassocieerd met negativiteit of verdriet ligt het voor de hand snel toe te geven. Elk weekend bezoek wordt al snel om de week en ook dit gaat al snel verminderen. Elk bezoek wordt een drama en het is geen gezellig weekend met een huilend kind dat zich niet goed voelt. Ook de scheidingsperiode zelf eist zijn tol en maakt het zeker niet gemakkelijker. Ouders kunnen een periode lang misschien niet goed met elkaar communiceren en het wordt een zware mentale strijd.
Zelf een stap terug zetten?
Het kan er zelfs toe leiden dat de niet-verzorgende ouder als uiterste noodoplossing probeert de rust te bewaren door zelf een stap terug te zetten en toe te geven aan contactvermindering of zelfs het geheel afzien van een omgangsregeling. In de hoop dat het rust geeft aan het kind waarna enige tijd later een poging wordt ondernomen om het contact opnieuw weer op te starten. Helaas is de oudervervreemding in die periode doorgegaan en is dit nog veel moeizamer of werkt de verzorgende ouder hier niet aan mee. Een lange reeks van rechtszaken is dan de enige manier om zaken af te dwingen zonder een enkele garantie aangezien dit bij toekenning zou inhouden dat er immer politie aanwezig zou moeten zijn om afspraken ook daadwerkelijk af te dwingen, een situatie die geen enkele ouder als optimaal voor de relatie met zijn kind zal zien.
En aldus kan het proces van ouderverstoting ongestoord verder gaan. Langzaam zal het contact volledig verdwijnen en ziet een kind de verstoten ouder in het geheel niet meer.
Na jaren wordt het kind toch nieuwsgierig
In veel gevallen blijken deze kinderen op latere leeftijd toch een nieuwsgierigheid te ontwikkelen naar de verstoten ouder en de gang van zaken tijdens het verbreken van het contact. Soms blijkt de voorstelling van zaken niet helemaal te kloppen, kinderen bemerken kleine ‘gaten’ in de vertellingen en herinneringen of komen op een leeftijd waar ze zelf een huwelijk aangaan, een scheiding of juist zelf kinderen krijgen.
Vaak betreft het ook slechts eenmalig contact, bijvoorbeeld als er iets nodig is van de ouder zoals een handtekening of medische informatie. Eenmalig nieuw contact wordt ook geregeld opgezocht als verantwoording naar zichzelf voor hoe zaken gelopen zijn, er wordt dan hardnekkig gezocht naar bevestiging van de negatieve mening om de verstoting in stand te houden.
Voor de verstoten ouder is dit mentaal een zwaar moment, niet alleen omdat in het begin nog onduidelijk is of het een eenmalig contact betreft of een aanloop naar langduriger contact. Soms is het voor het kind ook nog niet bekend dat er sprake is van ouderverstoting en heeft deze het gevoel dat de verstoten ouder het contactverlies volledig aan zichzelf te danken had of daar voor gekozen had.
In meerdere gevallen kan het ook pijnlijk zijn voor het kind om te zien dat een verstoten ouder zich bij de situatie heeft neergelegd en zijn leven zonder het kind heeft voortgezet. Er kan sprake zijn van een volledig nieuw gezin en leefomgeving waar het kind geen deel van uitmaakt. Een verstoten ouder maakt vaak voor zichzelf een keuze om niet de rest van zijn leven vergeefs te blijven wachten maar het verleden af te ronden.
De gevolgen van ouderverstoting voor de verzorgende ouder
Als laatstgenoemde is er de verzorgende ouder die de ouderverstoting bewust of onbewust heeft aangewakkerd. Zo zijn er diverse situaties bekend waarbij het kind na contact op latere leeftijd met de verstoten ouder bewijzen onder ogen kreeg dat de situatie toch anders lag dan al die jaren gedacht. Het kind zal in dat geval 180 graden draaien en juist de verzorgende ouder afvallen. Echter ook als dit niet gebeurt kent ouderverstoting enkel verliezers. Het kind groeit moeizamer op en loopt een aanzienlijk steviger risico op diverse klachten, mentale problemen en ontwikkelingsachterstanden, de verstoten ouder is een kind voorgoed kwijt wegens het ontbreken van de noodzakelijke hechting in de jonge jaren van het kind en de verzorgende ouder ontbeert een normale verstandhouding met de andere ouder en leeft in de wetenschap het eigen kind een ouder te hebben ontnomen.
Meer informatie?
LC LifeConsultant heeft een ebook geschreven over ouderverstoting (PAS). Dit e-book geeft je duidelijke uitleg over PAS. Wanneer en hoe ontstaat PAS en wat kun je er aan doen.
Daarnaast wordt beschreven wat de gevolgen zijn van PAS, niet alleen voor de verlaten ouder, maar ook voor het kind zelf.
Geef een reactie